Donatie: € 10.000,-

Ons hoofdproject in 2016 is het Erasmus MC-Daniël den Hoed (Daniël den Hoed Kliniek) geweest.

Daniël den Hoed was een Nederlandse arts en een belangrijke grondlegger van de radiotherapie in Nederland. Hij was directeur van het Rotterdams Radiotherapeutisch Instituut en werd na zijn overlijden bekend als naamgever voor de oncologische kliniek in Rotterdam-Zuid.
Deze kliniek werd opgericht rond 1960 en is uitgegroeid tot een internationaal gerenommeerd multidisciplinair kankerinstituut. De kliniek is in 1995 onderdeel geworden van het Erasmus MC.

Leukemische ontaarding van ernstige aangeboren neutropenie

Kinderen met ernstige aangeboren neutropenie, een ziekte waarbij neutrofiele granulocyten (een bepaald type witte bloedcel betrokken bij de afweer) niet of nauwelijks worden aangemaakt, zijn extreem gevoelig voor levensbedreigende bacteriële infecties. Behandeling met antibiotica is niet toereikend om deze infecties langdurig het hoofd te bieden. In het verleden kwamen deze kinderen dan ook meestal reeds in de tienerleeftijd te overlijden. Sinds het begin van de jaren 90 van de vorige eeuw kunnen kinderen met ernstige neutropenie succesvol worden behandeld met de groeifactor G-CSF. Sterfte door infecties op jonge leeftijd kan nu dus grotendeels worden voorkomen. Echter, met de langere levensverwachting kwam een nieuwe ernstige complicatie aan het licht, te weten een sterk verhoogd risico op myelodysplasie en acute myeloïde leukemie met een zeer ongunstige prognose. Uiteindelijk zal met de huidige behandeling 20-30% van de patiënten vroeger of later overlijden aan deze complicatie.

Het Erasmus MC-Daniël den Hoed doet onderzoek wat erop gericht is het proces van leukemieontwikkeling bij kinderen met ernstige aangeboren neutropenie te doorgronden. In het verleden is er reeds ontdekt dat afwijkingen (mutaties) in de G-CSF receptor, het celmembraaneiwit dat nodig is voor de werking van de groeifactor G-CSF, tijdens de behandeling ontstaan en een eerste stap vormen op weg naar leukemieontwikkeling. In een recente studie is een tweede belangrijke stap in dit proces ontdekt: mutaties in het eiwit RUNX1 dat een belangrijke rol speelt bij de normale ontwikkeling van bloedcellen. In hun onderzoek willen ze het proces van leukemie ontwikkeling ten gevolge van de mutaties in de G-CSF receptor en RUNX1 bestuderen in een door hun ontwikkeld nieuw model voor de ziekte, gebaseerd op recent ontwikkelde technieken. Dit betreft de toepassing van zogenaamde geïnduceerde pluripotente stamcellen (iPS) cellen van patiënten, die ze met behulp van speciale kweektechnieken kunnen laten uitgroeien naar bloedvormende cellen. Hierin kunnen ze ook de effecten van G-CSF behandeling, zoals ook bij de neutropenie patiënten toegepast, nader onderzoeken. Met behulp van nieuwe genetische technieken (“genome-editing”) kunnen ze het ontstaan van leukemie in dit model nabootsen. Nadat ze dit hebben ontwikkeld en de processen die optreden tijdens de leukemische ontaarding in kaart hebben gebracht kunnen ze de werking van nieuwe geneesmiddelen, waaronder de zgn tyrosine-kinase remmers, in dit model gaan testen. Bovendien leent dit model zich voor het ontwikkelen van methoden voor genezing van de ernstige aangeboren neutropenie, gebaseerd op de genetische correctie van bloedvormende stamcellen met behulp van de genome-editing methodieken. Ze verwachten dat de zo verkregen inzichten zullen bijdragen aan de verbeterde levensverwachting van kinderen met ernstige aangeboren neutropenie. Het Erasmus MC- Daniël den Hoed hoopt ook dat deze nieuwe kennis kan bijdragen aan een beter begrip van het ontstaan van myeloïde leukemie bij kinderen zonder een voorgeschiedenis van ernstige aangeboren neutropenie.

Stichting Kinderleukemie Nederland en het Erasmus MC-DANIEL den Hoed

De donatie van € 10.000 van de Stichting Kinderleukemie Nederland wordt gebruikt als bijdrage aan het onderzoek van leukemieontwikkeling bij kinderen met ernstige neutropenie.